امروزه عنوان شغلی جدید و پرکاربردی در صنعت دنیای مدرن به واسطه پیشرفت روزافزون انواع شبکه‌های اجتماعی و میزان تاثیری آنها بر مردم، پدید آمده که توجه بسیاری از صاحبان کسب و کار را به خود جلب کرده است. این عنوان شغلی، دیجیتال مارکتینگ یا بازاریابی دیجیتالی نام دارد؛ اما همه داستان به این سِمَت ختم نمی‌شود؛ چرا که در زیر مجموعه این عنوان شغلی، عناوین متعدد دیگری قرار دارند. این عناوین عبارتند از متخصص بازاریابی دیجیتال، استراتژیست دیجیتال، مدیر شبکه‌های اجتماعی و… .
بازاریابان دیجیتالی، افرادی هستند که از طریق رسانه‌های اجتماعی و ایمیل، به بازاریابی و تبلیغات در زمینه بسیاری از کسب و کارهای متعدد می‌پردازند. به فردی که در حرفه بازاریابی دیجیتال کار می‌کند، دیجیتال مارکتر می‌گویند. این موقعیت شغلی، طیف وسیعی از مهارت‌ها را شامل می‌شود.
اگر شما از یک آژانس بازاریابی دیجیتال معتبر برای تدارک و تدوین یک استراتژی دیجیتال مارکتینگ هوشمندانه در مسیر رشد کسب و کار خود استفاده نمی‌کنید، بدانید و آگاه باشید که شما فقط راه رقبایتان را هموارتر می‌کنید. امروزه برای رشد بیشتر هر نوع کسب و کار، بدون محدودیت، می‌توان از بازاریابی دیجیتال استفاده کرد؛ پس لازم است که از اهمیت دیجیتال مارکتینگ آگاه باشید. اگر علاقه‌مند این حرفه هستید؛ در ادامه با ما همراه باشید تا با انواع مهارت‌های دیجیتال مارکتینگ آگاه شوید. در این مقاله سعی شده به 15 مورد از مهم‌ترین مهارت‌های دیجیتال مارکتینگ پرداخته شود تا بتوان در مدت زمانی کوتاه، به یکی از باارزش‌ترین اعضای یک شرکت با عنوان شغلی دیجیتال مارکتر تبدیل شد.
دسته‌بندی مهارت‌های دیجیتال مارکتینگ
عنوان شغلی دیجیتال مارکتر، نیازمند یادگیری هر دو نوع مهارت سخت و نرم است. مهارت‌های سخت مانند آموزش چگونگی کار با ابزار و مهارت‌های نرم؛ مانند مهارت‌های شخصی هر فرد که در شکل‌گیری شخصیت شما به‌عنوان یک دیجیتال مارکتر بسیار حائز اهمیت هستند؛ ولی به طور کل ممکن است برای شرکتهای کوچک مهارت‌های سخت، کار با ابزار بیشتر حائز اهمیت باشد؛ چرا که فرد، عهده‌دار بخش زیادی از مسئولیت‌ها از تولید محتوا تا اجرای آنها در رسانه است.
اما می‌پرسید چه هنگام مهارت‌های نرم پر رنگ‌تر می‌شوند؟ هنگامی که مجموعه بزرگ‌تر باشد که باعث می‌شود تعداد تیم‌ها و کارکنان نیز افزایش یابند. قطعاً این تعداد افراد که در یک مجموعه کار می‌کنند، برای برقراری ارتباط و همکاری با یکدیگر نیازمند برقراری ارتباط و هماهنگی، به شکلی سازماندهی شده هستند. اینجاست که مهارت‌های نرم، بیشتر به چشم می‌آیند؛ به همین دلیل برای خلاق و حرفه‌ای شدن در این موقعیت، فارغ از اینکه شرکت شما چه وسعتی دارد، نیازمند پرورش دو مهارت نرم و سخت در خود هستید؛ اما مهارت‌های دیجیتال مارکتر شامل چه مهارت‌هایی می‌شوند؟ در ادامه با ما همراه باشید. اگر در کسب و کارتان با مشتریان سروکاری ندارید و طرف حساب شما سایر مشاغل هستند، به مقاله بازاریابی b2b مراجعه کنید.
مهارت‌های لازم برای دیجیتال مارکتینگ
در ادامه به معرفی صفر تا صد مهارت‌های لازم برای دیجیتال مارکتینگ پرداختیم تا ضمن آشنایی با آنها بتوانید هر روز پیشرفت کسب و کار خود را شاهد باشید.
تفکر استراتژیک، طراحی و برنامه‌ریزی
- تفکر استراتژیک، هر مهارتی است که شما را قادر می‌کند تا از تفکر مفهومی، انتقادی، سیستمی و فرصت‌طلبانه برای حل مسائل پیچیده استفاده کنید و برنامه‌ای برای آینده خود تدارک ببینید. این مهارت پایه‌ای در حوزه دیجیتال مارکتینگ بسیار حائز اهمیت است. کل بخش‌های یک سازمان به همراه فرایندهای بازاریابی، یک سیستم واحد را تشکیل می‌دهند. به همین دلیل تمام این بخش‌ها باید به‌صورت هماهنگ و یکپارچه با هم حرکت کنند تا خروجی نهایی درخشانی رقم بزنند. با داشتن این تفکر شما ملزم هستید که فرصت‌های طلایی را کشف کنید و از آن برای خلق ارزش به نفع مخاطب استفاده کنید و میزان فروش را افزایش دهید.
- تفکر طراحی و برنامه‌ریزی، تمرکز خود را صرف خلق راه‌حل‌های خلاقانه برای رفع دغدغه کاربران کرده است. این نوع تفکر به شما اجازه می‌دهد ذهنی خلاق داشته باشید و بتوانید آن را خارج از چارچوب به چالش بکشید. این رویکرد 5 مرحله دارد، در صورتی که این مراحل را پشت سر بگذارید، می‌توان
گفت تمام ابعاد تفکر طراحی و برنامه‌ریزی در شما وجود دارد:
- ایجاد همدلی با کاربران و مشتریان
- تعریف مشکلات به‌صورت کاملاً واضح
- ایده‌پردازی و محصور نکردن تفکر در چارچوب‌ها
- به تصویر کشیدن محدودیت‌ها و نواقص با ساخت نمونه اولیه ارزان
- آزمایش محصول نهایی و رفع کاستی‌ها
قدرت تحلیل داده
یک دیجیتال مارکتر، هر روز باید با حجم زیادی از اعداد و ارقام سر و کله بزند. همچنین باید در راستای تحقق اهداف هر کمپین، عامل‌های مهم ارزیابی نتایج را ارزیابی کند سپس به کمک ابزارهای سنجشی و تحلیلی مربوطه، در حین اجرای کمپین و پس از اتمام آن، دیتای به دست آمده را تحلیل کند و نتایج و عملکرد کمپین را اندازه‌گیری کند. نتایج حاصل شده از تحلیل داده، منجر به بهینه‌سازی لحظه‌ای و طراحی کمپین‌های موفق در آینده خواهد شد. مهم‌ترین ابزارها در زمینه تحلیل داده عبارت‌اند از:Google Data Studio ، Google Sheet و .Excel
هنر حل مسئله
نسخه قدیمی تفکر طراحی، هنر حل مسئله است. در واقع در تفکر طراحی شما رویکردی تحلیلی در راستای رفع دغدغه کاربران داشتید؛ ولی در حل مسئله دیگر آن میزان انعطاف را ندارید و باید از روش‌های علمی و ابزارهای مختلف برای حل مشکل و یافتن راهکار مناسب استفاده کنید. باید به داده‌های آماری در نرم‌افزارهای مختلف دقت کنید و افت و خیز آنها را بررسی کنید تا بتوانید تمام کاستی‌های کسب و کار خود را کشف و رفع کنید و چارچوبی صحیح برای آن طراحی کنید.
مهارت بازاریابی محتوایی
فرد بازاریاب باید فعالیت‌هایی اعم از تولید، انتشار و به‌روزرسانی محتوا را در جهت افزایش میزان آگاهی مخاطبین از برند، جذب مشتری راغب و حفظ این روند و افزایش میزان فروش انجام دهد. در واقع بخش مهمی از موفقیت هر کمپین بر عهده این افراد است. چند مورد از مهم‌ترین مهارت‌های دیجیتال مارکتینگ عبارت‌اند از:
- طراحی استراتژی اثربخش بر اساس نیاز کسب و کار
- به‌روز نگه‌داشتن تقویم محتوا و آماده‌سازی محتوا اعم از خبرنامه، پست بلاگ و ایبوک مطابق پرسونای مشتری
- شناسایی فرمت‌های محتوایی و استفاده از هر یک در رسانه‌های مرتبط
- کشف نکات هر فرمت در راستای کاربر پسند کردن و افزایش میزان بازدهی
- بهترین ابزار مدیریت محتوا، WordPress است. همچنین سایر ابزارهای مؤثر در افزایش نرخ تبدیل (CRO) عبارت‌اند از: Google Optimize و Hotjar
مهارت سئو
یکی از مهم‌ترین مهارت‌های مورد نیاز دیجیتال مارکتینگ، سئو است. سئو در واقع یک نوع استراتژی است که جایگاه سایت کسب و کار را در صفحه نتایج موتور جستجو، بسیار بالا می‌برد و ترافیک طبیعی را به سایت شما سرازیر می‌کند. در واقع با تسلط و به‌کارگیری این استراتژی می‌توانید میزان بازدید، نرخ تبدیل و بازگشت سرمایه مجموعه‌تان را به طرز چشمگیری افزایش دهید. البته که متخصصانی چون تیم فنی باید کارهای تخصصی مانند بک‌اند (Backend) را انجام دهند، ولی اطلاع از نحوه کارکرد سئو و چگونگی بهینه‌سازی محتوا سایت برای اجرای موفق یک کمپین دیجیتال مارکتینگ، می‌تواند بسیار مؤثر واقع شود. مهم‌ترین ابزارهای این زمینه عبارت‌اند از: Google Analytics ،google search console ،GTMetrix ،Google Tag Manager SEMrush ،Ahrefs و Keyword Tool.
آشنایی با وردپرس
وردپرس یکی از محبوب‌ترین ابزارهای مدیریت محتوا یا همان CMS است. یادگیری وردپرس و همچنین همه افزونه‌های آن جزو مهم‌ترین مهارت‌هایی است که یک دیجیتال مارکتر باید آنها را یاد بگیرد. علت اهمیت کار با سیستم مدیریت محتوا وردپرس از این بابت است که می‌توانید بدون اینکه زبان برنامه‌نویسی خاصی را یاد داشته باشید؛ هر نوع وب‌سایتی که مدنظر دارید را در معرض نمایش عموم بگذارید.
تبلیغات در موتور گوگل
به کمک پرداخت تبلیغات در موتور جستجو گوگل، مانند سئو می‌توان سایت کسب و کار خود را در صفحه نتایج جستجو به کاربران نمایش داد و میزان ترافیک طبیعی سایت را بالا برد. از این طریق می‌توان مشتریانی راغب برای کسب و کار خود پیدا کرده و میزان فروش خود را به چندین برابر رساند. تعرفه تبلیغات در گوگل بر اساس تعداد کلیک انجام شده بر روی آنها محاسبه می‌شود که بسیار روش مقرون به صرفه‌ای است. برای کار در این زمینه نیازمند آشنایی با برنامه Google Ads و تکنیک‌های تبلیغ در آن هستید.
میزان اهمیت استفاده از سئو و تبلیغات در گوگل در کنار یکدیگر، غیر قابل‌چشم‌پوشی است؛ از آن غافل نشوید.
سازماندهی و مدیریت انواع پروژه
اگر مدیریتی بر کمپین‌ها شکل نگیرد، فاجعه‌ای بزرگ در انتظار نتایج کسب و کار خواهد بود. به همین دلیل برای جلوگیری از این فجایع زیان‌بار ملزم به تنظیم برنامه‌ای حرفه‌ای هستید تا بتوانید بر هر یک از کمپین‌ها نظارت کنید و آنها را مدیریت کنید؛ پس به یاد داشته باشید که حتماً این مهارت‌ها را در خود پرورش دهید. در طول اجرای چندین کمپین این نکات را حتماً مدنظر داشته باشید:
- نظارت بر نحوه اجرای کمپین برای جلوگیری از هرگونه رخ داد ناخوشایند غیرمنتظره
- توجه به تفاوت بازه زمانی اجرای هر کمپین
- توجه به مناسبت برگزاری برخی کمپین‌های خاص
ایمیل مارکتینگ
یکی دیگر از مهارت‌های دیجیتال مارکتینگ، ایمیل مارکتینگ نام دارد. در واقع برای حفظ ارتباط با کاربران و تعامل بیشتر با آنها ایمیل مارکتینگ نقش مؤثری را ایفا می‌کند. برای بازاریابی ایمیلی می‌توان این نقشه راه را ترسیم کرد:
- شناسایی ابزارهای مناسب برای ایمیل مارکتینگ و چگونگی استفاده از هر یک
- شناخت عامل‌های سنجشی ایمیل مارکتینگ اعم از نرخ بازشدن و نرخ کلیک
- طراحی ایمیل‌های شخصی‌سازی شده
- رعایت عنوان، محتوا و قوانین کپی‌رایتینگ در ایمیل
- جلب‌توجه مخاطبین با استراتژی مناسب
کپی‌رایتینگ
برای کسب نتایج مطلوب از محتوای کمپین‌ها، باید در عناوین، شعارها و سناریو محتوای استفاده شده در این کمپین‌ها دقت به خرج دهید. اگر بازدهی پایینی دارید یا ملزم به تغییر محتوا کسب و کارتان شده‌اید، باید هوشیار باشید و کنکاش کنید که چه علتی منجر به این اتفاق شده است و برنامه‌ای برای رسیدگی به این مشکلات تدارک ببینید و برای افزایش میزان فروش خود چاره‌ای بیندیشید. به همین دلیل یادگیری کپی‌رایتینگ و آشنایی با اصول و نکات تبلیغ‌نویسی می‌تواند برای بازاریابی کسب و کار شما بسیار مؤثر واقع شود. البته که سعی کنید تبلیغات دیگران را نیز بررسی کنید و کپی‌های استفاده شده در آنها را استخراج کرده و از آنها ایده بگیرید. مهم‌ترین ابزارهای تحلیل اپلیکیشن عبارت‌اند از: Firebase و Metrix.
ویدئو مارکتینگ
به قطع می‌توان گفت این مهارت نوعی سلاح برای پیروزی در جنگی تبلیغاتی است که موفقیت شما را تضمین می‌کند. طبق تحقیقات شرکت Wyzowl، 87 درصد از بازاریابان بر اینکه بازاریابی ویدئویی بسیار کمک‌کننده است، تأکید داشته‌اند؛ چرا که به‌واسطه این تعامل، بازدید مخاطبین از ویدئوها به مدت 19 ساعت در هفته بوده و بازگشت سرمایه (ROI) و سئو بسیار مناسبی را برای خود به ثبت رسانده‌اند. این موضوع چیزی نیست که بتوان به‌راحتی از کنار آن گذشت، پس اگر شما مهارت بازاریابی ویدئویی را دارید، این نکات را فراموش نکنید:
- اجرای بازاریابی ویدئویی به انواع روش‌ها و اجرای هریک
- چگونگی تولید ویدئو و برآورد هزینه‌های مربوطه
- به‌کارگیری نکاتی جذاب و تأثیرگذار در کلیپ‌ها
- تفکیک ویدئوهای مناسب برای هر رسانه
- مهم‌ترین ابزارها برای تولید محتوای بصری عبارت‌اند از: Canva ،Inshot ،Adobe Premiere و Photoshop
مدیریت ارتباط با مشتری (CRM)
یک مورد دیگر از مهارت‌های لازم برای دیجیتال مارکتینگ، بررسی رفتار مشتریان و ترغیب آنها برای بازگشت به مجموعه است. با رصد رفتار و تجربهٔ مخاطبین سابق نکاتی ارزنده به دست خواهید آمد که از آن می‌توان در راستای برآوردن نیازهای مشتریان فعلی شرکت استفاده کرد و در نهایت با پرداخت هزینه‌ای کمتر مشتریان را به خرید مجدد ترغیب کرد. بازاریابان این تدابیر را در اساس کار خود باید رعایت کنند:
- آشنایی با تکنیک‌های جدید بازاریابی بازگشتی یا ریتیشن مارکتینگ (Retention Marketing)
- توسعه مهارت‌های نظارتی و مدیریتی برای ارتباط با مشتری
- خلق تجربه‌ای مناسب برای کاربر
- تدارک استراتژی مناسب جهت حفظ مشتری فعلی و ترغیب به خرید مجدد
- مهم‌ترین ابزار در زمینه مدیریت ارتباط با مشتریان، Hubspot است.
سوشال‌مدیا مارکتینگ
دیجیتال مارکترها، بهترین مکان برای برقراری تعامل میان یک کسب و کار با مخاطبین را رسانه‌های اجتماعی می‌دانند. برای تقویت هویت برند خود باید بدانید چه پیامی را به چه دسته از مخاطبین ارسال کنید. برای انجام این کار باید الگوی رفتاری هر پلتفرم و کاربران مختص هر یک را شناسایی کرده و سپس محتوایی که تولید می‌کنید را بر اساس آن برنامه‌ریزی کرده و جلو ببرید. از جمله مهارت‌های دیجیتال مارکتینگ مهم در این زمینه عبارت‌اند از:
- تولید محتوا مناسب و استراتژیک در رسانه‌های اجتماعی مربوط با کسب و کار
- نحوه به‌کارگیری تبلیغات در بستر هر یک
- به‌کارگیری ابزارهای مدیریت صفحه و تبلیغات
- نحوه دستیابی به مخاطبین هدف
- هشتگ‌گذاری مناسب برای هر محتوا
- بهره‌گیری از تقویم تولید محتوا مختص هر رسانه
- مهم‌ترین ابزارهای مدیریت شبکه‌های اجتماعی عبارت‌اند از: NovinHub ،Hootsuite و Newsbox
بازاریابی پیامکی
این نوع از بازاریابی بدین صورت است که برای جذب مخاطبین هدف و ثبت‌نام آنها یا حفظ مشتریان فعلی، لازم است که از ارسال پیامکی با محتوای اخبار، پیشنهادات ویژه و… استفاده شود و این اطلاعات به مخاطبین منتقل شود. اما دقت داشته باشید که اگر در زمانی درست، مطابق با نیاز مشتری این محصول را به او اطلاع‌رسانی کنید، این احتمال وجود دارد که او در آینده مشتری راغب کسب و کار شما شود. به همین دلیل تشخیص این زمان مناسب و مشتری مناسب، کاملاً به نفع مجموعه‌تان است. مهم‌ترین ابزارهای بازاریابی ایمیلی و پیامکی عبارت‌اند از: Najwa ،Mailchimp ،Mailerlite و Sendinblue.
آشنایی با محتوای وایرال
اینکه تولید محتوای شما در بازاریابی دیجیتالی وایرال شود و دست به دست بچرخد بسیار حائز اهمیت است. اما اینکه چه محتوایی می‌تواند به‌سرعت وایرال شود بر عهده یک بازاریاب باهوش و خلاق است. هرچه در این حرفه خلاق‌تر باشید، موفق خواهید بود. به‌عنوان مثال استفاده از محتوای ویدئویی محبوبیت زیادی دارد؛ به همین دلیل برخورداری از مهارت ساخت ویدئو در سطح متوسط، برای یک بازاریاب دیجیتال بسیار حائز اهمیت است.
آشنایی با اینفلوئنسر مارکتینگ
اینفلوئنسرها با تبلیغات و راه‌اندازی کمپین‌های مختلف، می‌توانند بسیار مؤثر واقع شوند. اما نحوه برقراری ارتباط یک بازاریاب با آنها بسیار حائز اهمیت است. آنها می‌توانند به‌راحتی میزان آگاهی مخاطبین، از برند شما را افزایش دهند.
داشتن گواهینامه بازاریابی دیجیتال
اگر می‌خواهید به یک متخصص بازاریابی دیجیتال تبدیل شوید بدون شک نیاز به استفاده از یک دوره جامع در این زمینه دارید. همچنین دریافت مدرک از یک شرکت معتبر می‌تواند مفید باشد. گواهینامه این مفهوم را به دیگران می‌رساند که شما در این حوزه شناخت کافی دارید و می‌توانید در کسب و کارشان کمکی کنید. اما به‌طور کلی فقط داشتن گواهینامه دلیل بر حرفه‌ای بدون شما نیست؛ به‌همین دلیل باید از روش‌های دیگری مانند به‌دست آوردن سابقه کار خود را ثابت کنید.
ضرورت یادگیری مهارت‌های دیجیتال مارکتینگ
امروزه که علم به سرعت در حال پیشرفت است و با پیشرفت تکنولوژی و همچنین زیاد شدن تقاضا برای یک محصول یا خدمات، بازار رقابت میان صاحبان کسب و کارها بیشتر شده است؛ در این حالت است که دیده‌شدن کسب و کارها توسط مشتریان از قبل دشوارتر شده و نیاز به افراد متخصص در زمینه توسعه کسب و کارها بوجود می‌آید. حال اگر کسی بخواهد به سمت بازاریابی دیجیتال برود و این خلا را پر کند قطعا باید آشنایی کافی با مهارت‌های دیجیتال مارکتینگ داشته باشد تا بتواند بهترین عملکرد را داشته باشد. همچنین هر چقدر که شما مهارت‌های دیجیتال مارکتینگ را به‌طور کامل‌تر فرا گرفته باشید؛ در شرایط مختلف توانایی حل مسئله قوی‌تری نسبت به دیگر رقبا دارید.
سخن پایانی
اگر علاقه‌مند حرفه بازاریابی دیجیتالی یا دیجیتال مارکتینگ هستید، سعی کنید توانایی‌های ذکر شده را در خود ایجاد کنید؛ چرا که هر روزی که به عمر این عنوان شغلی افزوده می‌شود، صاحبان کسب و کار بیشتر مشتاق توانایی‌های این حرفه می‌شوند. پس به یاد داشته باشید که با یادگیری این مهارت‌ها می‌توانید خود را در حرفه دیجیتال مارکتینگ از سایر رقبا متمایز کنید، تا انواع شرکتهای حوزه بازاریابی دیجیتالی بر روی شما به‌عنوان یک نیروی کارآمد، سرمایه‌گذاری کنند.
سوالات متداول
- آیا برای رسیدن به جایگاه کارشناس دیجیتال مارکتینگ نیاز به تجربه خاصی است؟
بله. طبیعی است که دیجیتال مارکتینگ مانند هر شغل دیگری به آموزش و کارآموزی قبل از شروع کار نیاز دارد. در این حوزه نیاز دارید که علم خود را همیشه به‌روز نگه دارید و شخص پویایی باشید. برای کسب تجربه می‌توانید از کارآموزی در شرکتهای دیجیتال مارکتینگ شروع کنید تا بتوانید به مرور زمان وارد بازار کار شوید.
- یادگیری دیجیتال مارکتینگ را از کجا باید آغاز کرد؟
اگر واقعا قصد دارید به یک کارشناس دیجیتال مارکتینگ تبدیل شوید، باید از جدیدترین منابع برای به‌روز کردن خود استفاده کنید. همچنین اگر به زبان انگلیسی تسلط دارید از منابع خارجی غافل نشوید.
- میزان درآمد دیجیتال مارکتینگ در ایران چقدر است؟
پاسخ به این سوال به عوامل مختلفی بستگی دارد مانند:
- میزان سابقه کار
- کشوری که در آن مشغول به کار بوده‌اید
- نوع شغل
برای درآمد کارشناس دیجیتال مارکتینگ نمی‌توان یک میزان ثابت و قطعی در نظر گرفت. اما به‌طور کلی می‌توان گفت از ماهانه 3 تا 30 میلیون تومان متغیر است.
کلام آخر:
اگر علاقه‌مند حرفه بازاریابی دیجیتالی یا دیجیتال مارکتینگ هستید، سعی کنید توانایی‌های ذکر شده را در خود ایجاد کنید؛ چرا که هر روزی که به عمر این عنوان شغلی افزوده می‌شود، صاحبان کسب و کار بیشتر مشتاق توانایی‌های این حرفه می‌شوند. پس به یاد داشته باشید که با یادگیری این مهارت‌ها می‌توانید خود را در حرفه دیجیتال مارکتینگ از سایر رقبا متمایز کنید، تا انواع شرکتهای حوزه بازاریابی دیجیتالی بر روی شما به عنوان یک نیروی کارآمد، سرمایه‌گذاری کنند.