امروز می‌خوام به دور از هر بحث آموزشی و تخصصی، شما رو به یک سفر مختصر و مفید به گذشته‌ها و تاریخچه سئو دعوت کنم. به نظرم وقتشه برای یک بار هم که شده به جای کشتی گرفتن با ماهیچه‌های مغز موقع خوندن یک مقاله، یک چای لب سوز و لب دوز برای خودتون بریزید و در این خُنکای هوای اسفند که نوید بهار میده، ریلکس کنید تا با هم سری به تاریخچه پیدایش سئو بزنیم و ببینیم اصلا چی شد که اینجوری شد؟
تاریخچه پیدایش سئو سایت و ظهور نخستین تکنیک‌های سئو سیاه!
تاریخچه پیدایش سئو به دهه 1990 برمی‌گرده؛ دقیقا همون بازه زمانی که اولین موتورهای جستجو مثل Yahoo، Alta، Infoseek، Vista و … کار خودشون رو شروع کردن.
هدف از خلق این مفهوم یا بهتره بگم چارچوب کمک به وب سایت‌ها برای کسب جایگاه‌های بالاتر در صفحه نتایج بوده و هست.
در اون زمان معیارهای سئو برای رتبه‌بندی سایت‌ها فقط شامل مواردی مثل تراکم کلمات کلیدی و استفاده از برچسب‌ها و نام دامنه بود.
احتمالا شما هم متوجه این مسئله شدید که معیارهای اولیه سئو برای رتبه‌دهی به سایت‌ها همگی مربوط به سئو داخلی یا آن پیج هستن؛ بنابراین وبمسترها خیلی راحت می‌تونستن در اجرای این اصول کلک‌هایی رو سوار کنن تا در نهایت علی رغم عدم شایستگی اون‌ها، وب سایت‌شون در نتایج موتورهای جستجو رتبه خوبی بگیره؛ بله می‌تونستن و اتفاقا برخی انجامش هم دادن!
اینطوری شد که در سال 1996 نیویورک تایمز طی مقاله‌ای عنوان کرد که برخی سایت‌ها اصول سئو رو نادیده می‌گیرن یا اون‌ها رو در جهت منافع خودشون به صورت نادرست اجرا می‌کنن؛ مثلا جدا از کلمات کلیدی که داخل محتوا استفاده شده، کی‌وردهای خاصی رو پشت گرافیک و دیزاین سایت مخفی می‌کنن؛ اون زمان هم که ربات‌های موتورهای جستجو مثل الان انقدر تیز و بز نبودن؛ بنابراین کی‌وردی رو که پشت دیزاین سایت پنهان می‌شده رو هم در شمارش تعداد کلمات کلیدی موجود توی یک محتوا حساب می‌کردن؛ در نتیجه رتبه سایتِ مکارِ ما با وجود نداشتن شایستگی‌های لازم می‌رفته بالا … (#سئو_کلاه_سیاه)
موتورهای جستجو که دیدن ذهنِ یک انسان می‌تونه فریب‌کارتر از چیزی باشه که تصور می‌کردن و نیومده دارن از آدمیزاد جماعت پا می‌خورن، تصمیم گرفتن در فاکتورهای رتبه‌بندی و اصول سئو برای کسب رتبه برتر در صفحات نتایج کمی تغییرات اعمال و اون‌ها رو پیچیده‌تر کنن؛ این کار باعث می‌شد وبمسترها و سئو بلدهای عزیزی که تا قبل اون مشغول دور زدن قوانین سئو بودن، دست‌شون برای این شیطنت‌بازی‌ها بسته‌تر و شرایط براشون سخت‌تر بشه.
تاریخچه سئو: بروز تحولات عظیم با ورود گوگل
سال 1996 سرگی برین و لری پیج (بنیان‌گذاران گوگل) موتور جستجویی تحت عنوان بک‌روب (Backrub) رو ایجاد کردن که بیشتر تمرکزش روی بک لینک بود. این دو نفر سپس در 15 سپتامبر 1997 دامنه google.com رو ثبت کردن؛ کمپانی گوگل سرانجام یک سال بعد، یعنی 4 سپتامبر 1998 به صورت رسمی ثبت شد.
با ورود گوگل به عرصه موتورهای جستجو، یاهو طی یک اقدام غیرقابل پیش بینی بیخیال الگوریتم آلتاویستا شد؛ این موتور جستجو که تا اون زمان یکی از موتورهای جستجوی محبوب و پرمصرف حاضر در بستر وب بود، به گوگل این اجازه رو داد که به جای inktomi، داده‌های نتایج جستجوی ارگانیک یاهو رو ارائه کنه؛ اینطوری شد که از اون به بعد زیر هر جستجوی یاهو عبارت “Powered By Google” درج شد و گوگل یه جورایی زیر سایه اعتبار یاهو و صد البته عملکرد خوب خودش، معروف شد و از یک موتور جستجوی ناشناخته به یک کمپانی مشهور و خفن در عرصه فناوری تبدیل شد.
نخستین فاکتورهایی که موتور جستجوی گوگل در زمینه سئو سایت برای ارزیابی وب سایت‌ها در نظر می‌گرفت، تعداد کلمات کلیدی، عناوین، تگ‌ها، لینک‌ها و ساختار سایت بودن؛ اما در حال حاضر دیگه فهرست مشخصی تحت عنوان معیارهای رتبه‌بندی سایت که به طور مشخص از سمت گوگل ارائه شده باشه وجود نداره؛ چرا؟
به علت سوء استفاده‌هایی که در گذشته صورت می‌گرفت. (یک مثالش رو کمی بالاتر درباره شیوه مخفی کردن کلمات کلیدی توی دیزاین سایت بهتون گفتم)
با این همه افراد فعال توی این حوزه و متخصصین سئو با بررسی الگوریتم‌های گوگل و واکاوی تجربه‌های شخصی خودشون در بهینه سازی سایت‌های مختلف، لیست‌های بلند بالایی از فاکتورهای موثر در کسب رتبه برتر در نتایج گوگل ارائه میدن؛ اما قطعا نمیشه روی هیچ کدوم برچسب جامع بودن زد!
تاریخچه تکامل و تحول سئو از 2012 تا کنون
تا قبل از ورود گوگل، باگ و ضعف در الگوریتم‌های موتورهای جستجو بیداد می‌کرد؛ تا اینکه گوگل وارد میدون شد و با تبدیل تهدیدهای موجود به فرصت، الگوریتم‌های گذشته رو اصلاح کرد و نسخه‌های آپدیت شده اون‌ها رو تحت عنوان الگوریتم‌های اختصاصی خودش وارد دنیای سئو کرد؛ از جمله مهم‌ترین تغییرات ایجاد شده در الگوریتم‌های سابق موتورهای جستجو توسط گوگل، توجه به فاکتورهای خارج از سایت در کنار عوامل داخلی بود؛ اینطوری دیگه هر وب سایتی نمی‌تونست از راه برسه و صرفا با اشباع کردن صفحه‌اش از کی‌ورد به رنک برتر صفحه نتایج برسه؛ در واقع گوگل کاری کرد که شاه کلید سابق برخی وب سایت‌ها برای کسب رتبه برتر، یعنی keyword stuffing به یک بمب ساعتی تبدیل بشه؛ بمبی که اگه هر چه زودتر در صفحات خنثی نشه، منفجر میشه و سئو وب سایت خاطی رو نابود می‌کنه!
پیج رنک جزو نخستین الگوریتم‌هایی بود که گوگل عرضه کرد تا با استفاده از اون کیفیت و کمیت لینک‌ها ورودی (بک لینک) به یک سایت رو بررسی کنه. همچنان که پیداست تمرکز این الگوریتم بر خلاف فاکتورهای اولیه seo، روی سئو خارجی بود.
این تازه آغاز مسیر پرماجرای گوگل بود؛ این موتور جستجو کمر همت بسته بود که یه تکون اساسی به سئو سایت بده و بازارِ هر چی وب سایت خاطی، سمبل کن و کلاهبردار رو تعطیل کنه!
گوگل از سال 2011 تا همین امروز به صورت مداوم در حال به‌روز رسانی الگوریتم‌های قدیمی یا اضافه کردن یک عضو جدید به اون‌هاست.
2012؛ گوگل و پرده برداری از قابلیت جدید (بازی هنوز تموم نشده!)
در ماه می سال 2012 قابلیتی جدید از سوی گوگل پرده‌برداری شد؛ گراف دانش!
گراف دانش به گوگل این توانایی رو می‌داد که داده‌ها رو تجزیه و تحلیل کنه و در ارائه فهرست نتایج به کاربران، موضوعات و اطلاعات جانبی و مرتبط با جستجوی اون‌ها رو هم لحاظ کنه؛ مثلا دیجیتال مارکتینگ کلمه‌ای هست که کلی موضوع زیردامنه و مرتبط داره که در بطن این کلمه پنهان هستن؛ اما در فرم بصری و ظاهر اون دیده نمیشن؛ مثل سئو، تبلیغات کلیکی، گوگل ادز، سوشال مدیا، کمپین و …
گوگل با بهره‌گیری از قابلیت گراف دانش می‌تونست از صفحاتی که حاوی این کلمات و موضوعات هستن (به شرط پرداخت مناسب به کی‌ورد اصلی جستجو) در ارائه صفحه نتایج استفاده کنه.
چیزی که به نظر می‌رسید این بود که گوگل داره به سمت معناگرایی حرکت می‌کنه؛ مسئله‌ای که صاحبین وب سایت‌ها رو هم وادار می‌کرد توی همین مسیر پیش برن و محتواهای تخصصی‌تر و عمیق‌تری تولید کنن و برای جلب رضایت کاربر به دنبال جواب سوال “چگونه محتوای جذاب بنویسیم؟” باشن؛ چون محتوای مطلوب از نظر گوگل محتوایی بود که اول از همه رضایت کاربر رو جلب کنه و در ادامه مورد قبول ربات‌های موتورهای جستجو و الگوریتم‌ها هم باشه.
2015؛ شکوفایی سئو موبایلی و هوش مصنوعی
سال 2015 تا 2018 در تاریخچه سئو سال شکوفایی سئو موبایلی با ظهور الگوریتم موبایل فرندلی، تکنولوژی AMP و الگوریتم mobile first index به شمار میره.
چیزی که گوگل رو به سمت عرضه این الگوریتم‌ها سوق داد، گزارش‌هایی بودن که نشون میدادن جستجوهای موبایلی از دسکتاپ بیشتره!
اما فقط این نبود، گوگل در سال 2015 با ارائه الگوریتم رنک برین، گام مهمی در زمینه تقویت هوش مصنوعی گوگل بود. این الگوریتم در همون ابتدای کار روی 15% از نتایج جستجو تاثیر گذاشت و مرور زمان مقدار این اثرگذاری رو افزایش داد.
اگر کنجکاوید که درباره این الگوریتم بیشتر بدونید، بهتون پیشنهاد می‌کنم مقاله الگوریتم rankbrain رو از دست ندید.
جمع بندی
توی مقاله امروز سری به تاریخچه پیدایش سئو زدیم؛ سپس راه‌مون در ادامه با تاریخچه گوگل هم مسیر شد و درباره نقش برجسته این موتور جستجو و الگوریتم‌هاش در بروز تحولات موثر و گسترده در سئو سایت صحبت کردیم.
پیش بینی‌ها و مطالعات صورت گرفته روی تاریخچه سئو نشون میده که مقصد گوگل و سایر موتورهای جستجو در حال حاضر، فقط و فقط رضایت کاربره. در واقع اون‌ها به دنبال راهی هستن که بتونن بهترین و مرتبط‌ترین نتایج رو با توجه به جستجوی کاربران در اختیارشون قرار بدن؛ پس عاقلانه‌ترین کار اینه که وبمسترها و سئوکاران هم همین مسیر رو پیش بگیرن تا از قافله گوگل و آپدیت‌هاش عقب نمونن.