اگر بخوام استثنائات رو ندیده بگیرم، کسب و کار آنلاین در ایران جایگاهی مثل فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی داره؛ یعنی قبل از اینکه فرهنگ و علمش بیاد، خودش اومد؛ به همین خاطر هم عده زیادی از کارآفرینان حوزه کسب و کار اینترنتی هنوز از جا بلند نشده، زمین خوردن؛ چون راه برپا کردن کسب و کار اینترنتی رو بلد نبودن و روش‌های تبلیغات کسب و کار اونا اشتباه بوده.
شاید شنیدن این موضوع براتون جالب باشه که ما رشته دانشگاهی تحت عنوان “مدیریت کسب و کار اینترنتی” هم داریم! پس باید متوجه شده باشید که اهمیت این موضوع به اندازه‌ای که بهش بی توجهی میشه، زیاده!
کسب و کار اینترنتی چیست؟
به فعالیت‌های آنلاینی که در بستر اینترنت به قصد کسب درآمد صورت می‌گیره کسب و کار اینترنتی می‌گن. این خدمات همیشه به صورت فروشگاهی نیست و ممکنه بعضی از خدمات به صورت رایگان انجام بشه؛ اما در نهایت به کسب درآمد منتهی میشه. چند سالی هست که کسب درآمد از طریق اینترنت و به صورت آنلاین در ایران گسترش پیدا کرده و تا قبل اون تعداد محدودی از افراد تو این بستر فعالیت داشتند.
امروزه به واسطه دسترسی گسترده مردم به این فضا هر کسب و کار آفلاینی مثل انواع فروشگاه‌های خرید لباس هر کدوم برای خودشون در فضای سوشال مدیا یا سایت یک شعبه تشکیل دادن؛ یه شعبه که همیشه بازه و خرید به راحتی توش انجام میشه حتی زمانی که خواب هستید و هیچ فعالیتی نمی‌کنید. در ادامه شما رو با راه حل‌های راه‌اندازی کسب و کار اینترنتی آشنا می‌کنم شاید بتونم قدمی کوچک در مسیر راه‌اندازی کسب و کار اینترنتی برای شما بردارم.
راه اندازی کسب و کار اینترنتی چطوریه؟
برنامه ریزی و استفاده از یک مدل کسب و کار اولین قدمی هست که باید برای راه‌اندازی کسب و کارتون بردارین. حالا به نظر شما برای شروع کسب و کار اینترنتی‌مون باید به چه مواردی توجه داشته باشیم؟
باید برای خودمون این پرسش رو مطرح کنیم که:
- هدفمون از شروع این کسب و کار چیه؟
- خدمات‌مون چه ارزشی رو قراره به مخاطب ارائه بده؟
- قراره از چه روش موثقی برای ارائه استفاده کنیم؟
- خدمات و محصولات‌مون در فضای اینترنت چه مخاطب‌هایی داره؟
- رقبای ما چه گروه یا گروه‌هایی هستند؟
- میزان نیرو و هزینه لازم برای برقراری ایده‌مون چقدره؟
وقتی به همه این سوال‌ها و پرسش‌های دیگه‌ای که در بوم کسب و کار در موردش صحبت شده تونستیم پاسخ بدیم اون موقع هست که می‌تونیم اقدام به راه‌اندازی کسب و کار اینترنتی‌مون کنیم؛ در غیر این صورت وقتی بی‌گدار و بدون طرح اولیه به آب بزنیم مطمئنا در طولانی مدت بازدهی خوبی نخواهیم داشت. باید این رو در نظر داشته باشیم که درسته هر کسب و کاری نتیجه یک ایده ست و این ایده‌ها می‌تونه بسیار خلاقانه و ناب باشه اما روش پیاده سازی اون بسیار مهم‌تر از خود ایده است؛ چه بسا کسب و کارهای فراوونی که با یک ایده تکراری شکل گرفتن و خیلی موفق‌تر از کسب و کارهایی عمل کردن که مبدع اون ایده بودن.
پس اگه صاحب یک ایده ناب هستید بهتره با یه مشاور کسب و کار صحبت کنید و دوره‌های مدیریت کسب و کار اینترنتی رو بگذرونید و ایده‌تون رو حیف و میل نکنید.
مزایا و معایب کسب و کار اینترنتی
کسب و کارهای اینترنتی هم مانند سایر کارها دارای مزایا و معایب بسیاریست؛ اگه به طور دقیق نمی‌دونین هدف از کسب و کار اینترنتی‌تون چیه، با بررسی موارد زیر بهتر می‌تونین تشخیص بدین که آیا برای کسب و کار اینترنتی مناسب هستید یا خیر. در ادامه به مزایا کسب و کار اینترنتی و سپس به معیابش می‌پردازیم.
مزایای کسب و کار اینترنتی چیست؟
- به راحتی می‌تونین ایده‌های ذهنی‌تون رو اجرایی کنید.
- از طریق این بستر می‌تونین با مخاطب‌هاتون در سراسر دنیا ارتباط برقرار کنید.
- خودتون رئیس خودتونید.
- با روش‌های مختلف در سطح اینترنت می‌تونین اقدام به فروش محصولاتتون کنید.
- امکان دورکاری و فریلنسری دارید.
- پاره وقت یا تمام وقت بودن کارتون دست خودتونه.
حالا به نظر شما اصلی ترین مزایای کسب و کار اینترنتی چیست؟
معایب کسب و کار اینترنتی چیست
- فروشگاه فیزیکی ندارین و این ممکنه در اعتماد سازی کمی اختلال ایجاد کنه.
- مشتریان خودتون رو مستقیما ملاقات نمی‌کنین و تمام ارتباط‌تون به صورت مجازی انجام می‌گیره.
- سطح رقابت در فضای اینترنت بالاست و رقبای قدرتمندی در انتظارتونه.
- نیاز دارین برای داشتن ورودی بیشتر بعضی از مباحث سئویی رو آموزش ببینین.
- از نظر شما بدترین عیب کسب و کار آنلاین چیست؟
نقش مدیریت کسب و کار اینترنتی در رسیدن به سرانجام خوش
این موضوع رو می‌تونم مصرانه بهتون بگم که بدون یک مدیریت آگاهانه و حساب شده، انتظار نداشته باشید کسب و کار آنلاین‌تون به دستاوردهای عجیب و غریبی برسه؛ تازه همین که کسب و کارتون بدون مدیریت تا این لحظه سر پا مونده، خودش جای تعجب و بررسی‌های بیشتر داره!
برای اینکه کسب و کار اینترنتی‌تون ختم به درآمد بشه و به سرانجامی که شما انتظار دارید برسه، باید برنامه بریزید، نقشه راه تعیین کرده و هدف گذاری کنید؛ گاهی هم نیازه که تیم تشکیل بدید و تقسیم وظایف کنید؛ البته این مورد آخر کاملا نسبیه و بستگی به کسب و کار شما داره؛ توی بعضی کسب و کارها ممکنه اصلا نیازی به تیم و نفرات بیشتر نباشه و شما خودتون به تنهایی بتونید از پس همه کارها بر بیاید؛ با این حال یک نفره بودن ازتون رفع تکلیف نمی‌کنه و شما همچنان به مدیریت کسب و کار اینترنتی احتیاج دارید؛ چون کسب و کاری که مدیریت نداشته باشه مثل ساختمان بدون اسکلته و با کوچک‌ترین تکون و ضربه‌ای فرو می‌ریزه.
برای مدیریت کسب و کار اینترنتی به چه دانشی احتیاج دارید؟
همچنان که برای مدیریت بانک به دانش اقتصادی احتیاجه، شما هم برای اینکه مدیریت کسب و کار آنلاین موفقی داشته باشید نیاز به کسب یک سری دانش و علوم دارید که در ادامه بهشون اشاره می‌کنم.
- برای موفقیت در مدیریت کسب و کار آنلاین باید اول از همه نسبت به حوزه‌ای که کسب و کارتون رو در اون راه‌اندازی کردید دانش تخصصی و آگاهی کسب کنید؛ به عنوان مثال اگر قصد دارید یک آنلاین شاپ در حوزه فروش محصولات مراقبت پوستی راه بندازید، باید درباره پوست، انواع محصولات و ویتامین‌های مناسب برای سلامت پوست آگاهی کسب کنید.
- شما قصد دارید کسب و کار آنلاین راه بندازید؛ پس آشنایی با اصول دیجیتال مارکتینگ (بازاریابی دیجیتال) که بعضا با عنوان بازاریابی اینترنتی هم شناخته میشه یکی از مهم‌ترین دانش‌هایی هست که باید نسبت بهش آگاهی پیدا کنید.
بازاریابی دیجیتال با بازاریابی سنتی تفاوت‌های زیادی داره و علم به شدت گسترده‌ای هست. شما به عنوان یک مدیر کسب و کار اینترنتی باید این نوع بازاریابی رو تا حد امکان به طور کامل بشناسید.
- در راستای مدیریت کسب و کار آنلاین باید تفکر سیستمی داشته باشید؛ یعنی ضمن آگاهی از قسمت‌ها و بخش‌های مختلف کسب و کارتون بتونید بین اون‌ها تعامل برقرار کنید و تمام بخش‌ها رو در راستای هم پیش ببرید. تفکر سیستمی بهتون کمک می‌کنه در حوزه کاری تصمیمات چند بعدی بگیرید؛ منظورم از تصمیم چند بعدی، انتخابی هست که چندین جنبه کسب و کار رو در بر می‌گیره و صرفا روی پیشرفت و ارتقای یک قسمت خاص تمرکز نداره. تصمیم‌های چند بعدی به طور همزمان روی قسمت‌های مختلف کسب و کار اینترنتی شما تاثیرات مثبت یا منفی میذارن؛ بنابراین همچنان که می‌تونن نجات دهنده باشن، به همون اندازه می‌تونن ویران کننده هم باشن! پس لازمه که دقت و توجه‌تون رو در این موقعیت‌ها چند برابر کنید و حساب شده تصمیم بگیرید.
N فوت کوزه گری برای موفقیت در مدیریت کسب و کار آنلاین
در بخش پایانی می‌خوام چند تا نکته کاربردی بهتون بگم که در مسیر مدیریت کسب و کار آنلاین لازم الاجراست.
- سایت و شبکه‌های اجتماعی رو بر اساس آخرین اطلاعات و داده‌های مربوط به کسب و کارتون با سئوی سایت و سوشال مارکتینگ بهینه سازی کنید.
- در راستای جلب اعتماد کاربران به کسب و کار و برند، از امنیت اطلاعات شخصی اون‌ها در بستر اینترنت محافظت کنید.
- رقبای خودتون در تمامی رسانه‌های آنلاین مثل وب سایت، اینستاگرام و… شناسایی و آنالیز کنید.
- با برخورد محترمانه، انتقاد پذیری، بررسی و حل شکایات و مشکلات مشتریان اعتبار کسب و کارتون رو تثبیت کرده و ارتقا بدید. یادتون نره حفظ احترام شرط اول معتبر جلوه کردن برند شما در دید کاربره.
- از اینترنت پرسرعت استفاده کنید.
- کسب و کار شما آنلاینه؛ پس اینترنت پرسرعت اولین و مهم‌ترین نیاز کسب و کار شماست و بدون اون تجارت‌تون رسما می‌خوابه.
- به روز بودن حرف اول رو برای موفقیت در مدیریت کسب و کار اینترنتی میزنه؛ چرا که دنیای آنلاین دائما در حال تغییر و تحول هست و اگر شما در جایگاه مدیر کسب و کار آنلاین، به موازات این تغییرات خودتون و کسب و کارتون رو آپدیت نکنید، توی میدون رقابت از رقبا عقب می‌مونید. توی این عرصه همون قدر که پیشرفت و جلو زدن از رقبا می‌تونه آسون باشه، عقب افتادن ازشون هم می‌تونه راحت باشه؛ پس حواس جمع باشید.
- گر صبر کنی ز غوره حلوا سازی؛ شاه کلید رسیدن به موفقیت و سرانجام خوش در مدیریت کسب و کار آنلاین، صبر و تلاش مستمره. اگه دنبال این هستید که توی یک چشم به هم زدن به موفقیت و درآمد خوب برسید، مدیریت کسب و کار آنلاین کار شما نیست. بیشتر استارتاپ‌های موفق حداقل 3 تا 5 سال در سکوت و صبر تلاش کردن تا به موفقیت رسیدن؛ پس با صبر و حوصله، در مسیر تلاش برای رسیدن به اهداف کسب و کار آنلاین‌تون ثابت قدم باشید.
- ادیسون بعد از اینکه 1000 بار در آزمایشاتش شکست خورد در پاسخ به شخصی گفت: من شکست نخوردم؛ فقط 1000 روش پیدا کردم که درست عمل نمی‌کرد!
پس در صورت شکست خوردن یک ایده از تغییر مسیر نترسید. در واقع مدیریت بحران از مشخصه‌های اصلی مدیریت کسب و کار اینترنتی هست و شما باید افراد تیم و خودتون رو برای هر گونه چالشی آماده کنید.
